Wentylacja mechaniczna dla domu - poradnik i projekt

Tu dowiesz siÄ™ trochÄ™ na temat planowania i projektowania instalacji wentylacyjnej.

Wentylacja mechaniczna - zasady projektowania i wykonywania

• jak rozplanować kanaÅ‚y wentylacyjne,
• jak dobierać przekroje kanałów doprowadzajÄ…cych powietrze
• jakie kanaÅ‚y bÄ™dÄ… lepsze - elastyczne, czy sztywne
• które kanaÅ‚y wentylacyjne wybrać - z tworzywa, czy z blachy
• dlaczego izolacja kanałów wentylacyjnych jest ważna
• skÄ…d siÄ™ biorÄ… szumy w kanaÅ‚ach wentylacyjnych i jak ich uniknąć
• do czego sÅ‚użą skrzynki rozdzielcze, anemostaty, czerpnia i wyrzutnie powietrza

Rozplanowanie kanałów wentylacyjnych

Przewody wentylacyjne to 'układ krwionośny' instalacji wentylacyjnej, dlatego trzeba go dobrze rozplanować. Dostarcza się nimi powietrze świeże (do pomieszczeń czystych) i odprowadza zużyte (z pomieszczeń brudnych). Rozplanowanie tras kanałów wentylacyjnych to najbardziej kłopotliwa część projektowania. Dużo łatwiej jest gdy dzieje się to na etapie projektowania budynku. Trudniej to zrobić, gdy chcemy mieć wentylację mechaniczną i musimy "przerabiać" wybudowany już wcześniej budynek.
Zazwyczaj kanały wentylacyjne prowadzi się na podłogach wyższej kondygnacji, na strychu lub w piwnicy. Jeśli wysokość pomieszczeń jest odpowiednia, to można też umieszczać kanały pod stropem i przykryć je potem sufitem podwieszonym z gipsokartonu.

Plan kanałów wentylacji mechanicznej w domu jednorodzinnym

Poniżej wskazówki, jak prowadzić kanały wentylacji mechanicznej. Poznanie zasad projektowania i funkcjonowania instalacji, pozwoli przy odrobinie smykałki na samodzielny montaż wentylacji mechanicznej.

Wielkość kanałów wentylacyjnych

Kanały wentylacyjne powinny mieć odpowiednio dobrane przekroje, by mogła nimi przepłynąć odpowiednia ilość powietrza. Nie mogą być za małe, bo powietrza będzie za mało, albo powietrze będzie płynąć w kanale zbyt szybko, co powoduje szumy i większe opory przepływu. Kanały mogą być prostokątne lub okrągłe. Wykonywane są często jako sztywne - z tworzywa, z blachy ocynkowanej. Mogą też być elastyczne.

Wentylacja mechaniczna w domu - projekt kanałów

Jak prowadzić kanały wentylacyjne ?
KanaÅ‚y należy prowadzić możliwie najprostszÄ… i najkrótszÄ… trasÄ…. ZakrÄ™ty kanałów powinny być Å‚agodne. JeÅ›li kanaÅ‚ musi skrÄ™cić pod kÄ…tem 90°, to lepiej zÅ‚agodzić zakrÄ™t i dać dwa kolanka 45^o. Powietrze bÄ™dzie pÅ‚ynąć swobodniej i bÄ™dÄ… mniejsze opory przepÅ‚ywu.
Obok przykład, - wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła schemat - czyli jak rozmieścić kanały wentylacyjne w domu.

Kotłownia przy wentylacji mechanicznej

Kotłownię na gaz, węgiel lub drewno wyłączamy z wentylacji mechanicznej. Tu będzie wentylacja grawitacyjna. Kotłownia będzie odrębnym pomieszczeniem odizolowanym szczelnymi drzwiami od reszty budynku. Kotłownia taka musi mieć komin z kanałem dymowym lub spalinowym, do którego podłączamy kocioł. Ponadto musi mieć wentylację grawitacyjną - nawiew i kanał wentylacyjny w kominie oraz doprowadzenie powietrza do spalania paliwa (gaz, drewno).
Jeśli warunki na to pozwalają, to w kotłowni można umieścić rekuperator z nagrzewnicą i kanałami. Będzie ona wówczas pełniła również rolę wentylatorni.

Jakie przewody wentylacyjne wybrać

Dobór rodzaju kanałów w dużym stopniu zależy od stopnia skomplikowania tras kanałów.
Na rynku mocno reklamowane są kanały elastyczne - izolowane i nie izolowane. Nie są drogie, prosto się je układa, ale jeśli instalacja ma być trwała i działać przez długie lata, to nie są one dobrym rozwiązaniem. Można je stosować na krótkich odcinkach, np. do podłączenia rekuperatorów, anemostatów, kratek wentylacyjnych.
Wskazane wyżej rury elastyczne są chętnie używane, bo są tanie i łatwo się je układa, gdyż dostosowują się do wymiarów i kształtu miejsca, lecz powodują zwiększone opory przepływu, nie da się ich czyścić, bo mają nierówną powierzchnię, zdarza się też, że pękają w trakcie eksploatacji. Zlokalizowanie nieszczelności i naprawa przewodów jest kłopotliwa, jeśli są zabudowane. Dlatego przewody elastyczne można stosować jedynie na krótkich odcinkach na podłączeniach anemostatów i kratek wentylacyjnych oraz rekuperatora.
Nowoczesne przewody wentylacyjne systemowe elastyczne z tworzywa mają małe średnice i mogą zostać zalane w konstrukcji wylewki. Ilość powietrza przepływającego regulowana jest za pomocą ilości przewodów, którymi transportowane jest powietrze. Czasem do jednego pomieszczenia trzeba doprowadzić 2 lub trzy sztuki, aby dopływ powietrza był właściwy. Ich zaletą jest to, ze łatwo się je układa i łatwo można je ukryć nawet w wylewce posadzki. Wadą natomiast jest to, że na małych przewodach będą występowały większe opory przepływu powietrza, co z kolei będzie wymagało mocniejszych wentylatorów w rekuperatorze.
Cenowo taka instalacja wentylacyjna będzie istotnie droższa.
Najczęściej w systemach wentylacyjnych w domach stosowane są kanały sztywne - rury prostokątne lub okrągłe fi 80 lub 100mm z blachy ocynkowanej, aluminiowej lub kwasoodpornej. Tylko w przypadku robienia odejść od kanałów głównych lub podłączeń do centrali wybierane są elementy elastyczne.

Montaż wentylacji mechanicznej - kanały wentylacyjne

Odpowiedni montaż kanałów jest bardzo ważnym etapem budowy, niezbędnym dla właściwego działania wentylacji mechanicznej. Dużo tu zależy od prawidłowego, starannego i szczelnego połączenia przewodów wentylacyjnych. Kanały wentylacyjne należy też dobrze zaizolować aby powietrze i ciepło z nich nie uciekało. Jeśli prace te wykonamy niestarannie, to efekty wentylacyjne i energetyczne nie będą zadowalające - i może to prowadzić nawet do złego funkcjonowania całej instalacji.

Izolacja kanałów wentylacyjnych

Kanały powinny być starannie izolowane termicznie - szczególnie w strefach nieogrzewanych, gdyż tam mogą wystąpić duże straty ciepła.
Dobrze jest też wiedzieć na tym etapie, czy będziemy mieli w przyszłości gruntowy wymiennik ciepła. GWC pozwala na schładzanie powietrza latem, ale jeśli nie zaizolujemy dobrze kanałów doprowadzających powietrze do pomieszczeń, to efektu chłodzenia nie uzyskamy. Natomiast jeśli nie będzie GWC to izolacja nie zawsze być musi.

Wentylacja mechaniczna - inne elementy instalacji wentylacyjnej

Nagrzewnica kanałowa wstępna

do ochrony wymiennika ciepła przed zamarznięciem w przypadku większych mrozów
więcej - rola nagrzewnicy

Skrzynki rozdzielcze

To punkty węzłowe instalacji wentylacyjnej. To od nich instalacja rozchodzi się po całym budynku Wykonane są zazwyczaj ze stali nierdzewnej. W każdej instalacji daje się co najmniej dwie takie skrzynki rozdzielające - na wejściu za rekuperatorem (rozdzielacz nawiewny) i skrzynka przed rekuperatorem, zbierająca powietrze zużyte z kanałów odprowadzających. Ich stosowanie jest jak najbardziej wskazane, gdyż wyrównują one ciśnienie w instalacji wentylacyjnej. Korzystnie wpływają też na zmniejszenie szumów w kanałach wentylacyjnych.

Anemostaty

Anemostaty nawiewne są elementami, montowanymi na wylotach nawiewów w mechanicznej instalacji wentylacyjnej. Ich rola to rozprowadzenie po pomieszczeniu powietrza doprowadzonego kanałem. Zazwyczaj mają możliwość regulacji nawiewanego powietrza i dzięki nim można lepiej sterować zrównoważonym działaniem systemu wentylacji. Są też anemostaty wywiewne, do których wpada zużyte powietrze i dalej płynie kanałami do rekuperatora. Można więc wyróżnić dwa rodzaje anemostatów - nawiewny i wywiewny. Różnią się nieco budową i przeznaczeniem więc nie można ich stosować zamiennie.

Czerpnia powietrza

Czerpnie powietrza mogą być różnie umiejscowione. Zależy to od lokalnych uwarunkowań i wyboru użytkownika domu. Mogą być to czerpnie terenowe - najczęściej w połączeniu z gruntowym wymiennikiem ciepła. Czerpnie mogą być też umiejscowione na ścianie zewnętrznej budynku, albo na dachu.
W każdym przypadku ważne jest aby czerpnia nie była za blisko wyrzutni powietrza zużytego.

Wyrzutnia powietrza

Wyrzutnia powietrza może być też umieszczona na ścianie zewnętrznej budynku lub na dachu. Przy umieszczeniu wyrzutni na ścianie mogą wystąpić zacieki na ścianie w jej sąsiedztwie. Z tego względu lepszym rozwiązaniem wydaje się być zastosowanie wyrzutni dachowej.